18 listopada 2017 roku w Auditorium Maximum Uniwersytetu Warszawskiego, pod patronatem honorowym Ministerstwa Sprawiedliwości, odbył się III Kongres Nauk Sądowych, którego tematem wiodącym był „Status biegłego w Polsce”.
III Kongres Nauk Sądowych - podsumowanie
Polskie Towarzystwo Rzeczoznawców Majątkowych [PTRM], będące uczestnikiem Kongresu, reprezentował wiceprezes Dariusz Szymanowski, który przedstawił uczestnikom Kongresu system dokształcania rzeczoznawców majątkowych w PTRM (zobacz pełny tekst wystąpienia Dariusza Szymanowskiego).
Było to już kolejne spotkanie poświęcone instytucji biegłego sądowego w Polsce, poprzednie miały miejsce w 2010 i 2015 roku. Do udziału w Kongresie – zwyczajem lat ubiegłych – zostali zaproszeni biegli różnych specjalności wpisani na listy biegłych w sądach okręgowych, jak również osoby występujące w sprawach karnych i cywilnych jako biegli „ad hoc”, a także inne osoby zainteresowane funkcjonowaniem biegłych w wymiarze sprawiedliwości. Aula im. Adama Mickiewicza, mogąca pomieścić ok. 1000 osób, niemal w całości była wypełniona przez uczestników spotkania.
Część przedpołudniową wypełniły zagadnienia prawne dotyczące funkcjonowania biegłych sądowych, w tym w szczególności ich odpowiedzialności cywilnej i karnej w świetle nowej ustawy o biegłych sądowych, a także kwestie związane z ubezpieczeniem odpowiedzialności cywilnej (OC).
Druga sesja Kongresu w całości poświęcona była tematyce podnoszenia kwalifikacji biegłych sądowych. Właśnie obowiązek stałego dokształcania biegłych był jednym z postulatów przyjętej uchwały III Kongresu Nauk Sądowych, przy czym jak zaznaczył wiceprezes Szymanowski w swoim wystąpieniu, taki obowiązek już od dawna posiadają rzeczoznawcy majątkowi - grupa zawodowa, którą reprezentuje m.in. PTRM. Jest to obowiązek ustawowy, a jego niewypełnienie przez rzeczoznawców jest zagrożone odpowiedzialnością dyscyplinarną.
Wystąpienie przedstawiciela PTRM podsumował dr med. Jerzy Pobocha, Przewodniczący Komitetu Organizacyjnego III Kongresu, który z uznaniem podkreślił, że tak nieduże stowarzyszenie posiada tak imponujący dorobek.
Podczas Kongresu zgłoszono m.in. postulat powołania ogólnopolskiego stowarzyszenia biegłych sądowych, w formule federacji stowarzyszeń i innych jednostek organizacyjnych uczestniczących dotychczas w pracach Kongresu, a także propozycje polepszenia i usprawnienia pracy biegłych sądowych z wymiarem sprawiedliwości.
Kongres był okazją do wysłuchania ciekawych referatów oraz wymiany doświadczeń, ale przede wszystkim zaowocował sformułowaniem konkretnych wniosków na przyszłość, wyrażonych w uchwale Kongresu, przyjętej przez uczestników drogą aklamacji (treść uchwały poniżej).
Uchwała III Kongresu Nauk Sądowych
1. Uczestnicy III KNS popierają idee organizowania co kilka lat kongresów nauk sądowych dla zebrania wniosków i postulatów, w celu przekazania ich Ministerstwu Sprawiedliwości i innym instytucjom, których działalność związana jest opiniowaniem biegłych.
2. Zebrani oczekują, że ewentualna ustawa dotycząca biegłych będzie konsultowana ze środowiskiem stowarzyszeń, federacji, ekspertów, zaś zgłaszane przez nas, w toku dyskusji, postulaty i uwagi zostaną rozważone i uwzględnione.
3. Uczestnicy Kongresu wnoszą, aby wprowadzone zostały pragmatyczne rozwiązania mające na celu usprawnienie współpracy biegłych z organami procesowymi, prowadzące zarazem do obniżenia kosztów funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości.
4. Dla zapewnienia właściwego poziomu kompetencji biegłych i rzeczoznawców, istnieje potrzeba stałego ich szkolenia, jak również ustalenie formalnych wymogów dotyczących uprawnień, atestacji, bądź specjalizacji biegłych, a nie wyłącznie podnoszących poziom opiniowania.
5. Wynagrodzenie biegłych musi być dostosowane do wzrastających wymagań w zakresie ich kompetencji, obowiązków i odpowiedzialności oraz odpowiadać płacy w gospodarce z uwzględnieniem kryteriów rynkowych. Za opóźnienia w uzyskaniu wynagrodzenia za opinię, powinny być wypłacane odsetki.
6. Możliwość karania biegłego za nieumyślnie fałszywą opinię (art. 233 § 4a) zagraża ich bezpieczeństwu prawnemu. Przepis ten powinien być usunięty albo zmodyfikowany.
7. Ubezpieczenie biegłych od odpowiedzialności cywilnej wymaga szerszego upowszechnienia w celu, m.in. obniżenia kosztów.
Warszawa, 18 listopada 2017 r.
Artykuły powiązane
-
Zagadnienia dochodowe, zmiany przepisów z zakresu geodezji, ochrony gruntów i planowania przestrzennego, wyłączenia gruntów z produkcji - szkolenie zawodowe PTRM
-
Walne Zgromadzenie Polskiego Towarzystwa Rzeczoznawców Majątkowych w Świeradowie Zdroju, połączone ze szkoleniem zawodowym
-
Nowe Rozporządzenie o wycenie w praktyce, studia przypadków, Geoportale - szkolenie i seminarium w PTRM
-
Rzeczoznawca jako biegły, nowe rozporządzenie, XL stat w praktyce - szkolenie i seminarium w PTRM
-
Walne Zgromadzenie Polskiego Towarzystwa Rzeczoznawców Majątkowych w Kocierzu, połączone ze szkoleniem zawodowym